Chwała Boga jest siłą człowieka (Dn 7, 9-10. 13-14) XVIII Niedziela zwykła A, Święto Przemienienia Pańskiego

Księga proroka Daniela została ostatecznie zredagowana w połowie II wieku przed Chrystusem, po okresie wielkich prześladowań ze strony Antiocha IV Epifanesa, które miały miejsce w latach 167-164.

Autor wykorzystuje zdarzenia z czasów wygnania do Babilonu, aby umacniać wiarę niszczoną przez Greków. Księga rozpoczyna się serią wydarzeń, których bohaterami są młodzi Hebrajczycy, Daniel i jego towarzysze, którzy dzięki wierności Bogu i Jego przykazaniom wychodzą zwycięsko z opresji doświadczanych ze strony Babilończyków, budząc ich zdumienie i podziw (rozdziały 1-6). Siódmy rozdział rozpoczyna część księgi zawierającą prorockie wizje, które jednak nie odnoszą się do konkretnego momentu historii, ale dzięki formie apokaliptycznej realizują cel dydaktyczny, wykorzystując jako tło wydarzenia czasów machabejskich. Rozważany teks stanowi część wizji czterech bestii, czyli królów czterech narodów, którym władza zostanie odebrana i powierzona świętym Najwyższego oraz wizja Syna Człowieczego (7, 1-28). Czas prześladowań i wzajemnych walk pomiędzy królami pogańskimi zakończy się. Klęska prześladowców pozwoli na nowy porządek: A panowanie i władzę, i wielkość królestw pod całym niebem otrzyma lud święty Najwyższego. Królestwo Jego będzie wiecznym królestwem; będą Mu służyły wszystkie moce i będą Mu uległe (7, 27). W obliczu wrogich władców i mocarstw (cztery bestie) autor ogłasza triumf Boga. Przedwieczny jest odziany w świętość i zajmuje należne Mu miejsce, odbierając hołdy świętych i w swej potędze przekazuje władzę nad wszystkimi narodami Synowi Człowieczemu, który w tekście symbolizuje świętych Najwyższego (7, 22).

Odwołując się do wygnania babilońskiego autor Księgi Daniela odsłania sens trudności przeżywanych w jego czasach. Na wzór przodków także jego pokolenie jest prześladowane, także potrzebuje nawrócenia i powrotu do wierności przymierzu, ale równocześnie cieszy się Bożymi obietnicami, bowiem Przedwieczny jest wierny danemu słowu. A Izrael jest konfrontowany nieustannie z tym samym problemem. Czy zaufa Bogu bardziej niż wszystkim innym obietnicom i nadziejom? Historie trzech młodzieńców w piecu ognistym i Daniela w jaskini lwów są światłem na czasy hellenistycznych prześladowań wiary i tradycji Izraela. Podobnie jak bezkompromisowa wierność Bogu i Jego przykazaniom prowadziła młodych Hebrajczyków na królewskim dworze w Babilonie do objawienia chwały Boga, tak samo wierność męczenników czasów machabejskich zostaje nagrodzona odbudową autonomii religijnej. Medytowana wizja chwały Boga i przekazania władzy tajemniczemu Synowi Człowieczemu wyobraża zwycięskie królowanie Boga nad całym światem i wszystkimi narodami. Święci Boga zasiadając na tronach razem z Przedwiecznym będą sędziami ludzkości. Księgi zaś, na wzór dworskich rejestrów codziennych wydarzeń, reprezentują obiektywną relację o tym, czego ludzkość dokonała. Ale w tym momencie następuje „zaburzenie” posiedzenia niebiańskiego sądu. Przed tron Boga wprowadzony jest Syn Człowieczy, któremu powierzono władzę nad wszystkimi narodami.

Ewangelie nie pozwalają wątpić, że Syn Człowieczy to Jezus z Nazaretu, Chrystus, Syn Boży. To On przejmuje władzę, a Jego tronem jest krzyż, na którym dokonuje się sąd nad grzechem człowieka. Grzech zostaje skazany, przybity do krzyża, aby człowiek stał się zdolny do służenia Bogu. Chrystus otrzymuje od Ojca panowanie, chwałę i władzę. Panowanie (gr. exousia) to autorytet z jakim Jezus naucza i budzi nim zdumienie, to władza nad demonami i chorobami, to moc odpuszczania grzechów i sądzenia. Jest to zdolność oddania swego życia i darowania życia wiecznego człowiekowi. Według słów Symeona to Jezus jest chwałą Izraela. Czynione znaki objawiają Jego chwałę uczniom, a poprzez cierpienie krzyża wchodzi do swej chwały. Jezus powróci w chwale na ziemię, a czas Jego ziemskiego życia jest budowaniem chwały Ojca i troską o jej wzrost. Bowiem to Ojciec jest źródłem chwały Syna. Chrystus ogłasza nadejście Królestwa, które nie przeminie, w którym On jest jedynym władcą.

Ewangelia przemienienia Pańskiego ukazuje Chrystusa, który przez Ojca, Prawo i Proroków jest wprowadzany na scenę zbawienia, aby w Nim wypełniły się wszystkie Boże zapowiedzi i obietnice. Ani wizje Daniela, ani teofanie na górze Tabor nie mają budzić strachu i wprowadzać dystansu między Bogiem w Jego niebiańskiej chwale i śmiertelnym człowiekiem. Teofanie mają rodzić ufną wiarę, że Bóg jest obecny jako Pan historii. Niestety często w wizji przemienienia szukamy ucieczki od bolesnej codzienności. W takim też duchu bywają ukazywane rekolekcje czy czas urlopu. Chociaż na chwilę uciec od problemów. A przemienienie, podobnie jak wizje prorockie, nie taki mają cel. To nasze życie ma się przemieniać, aby w nadzwyczajnych obrazach i wizjach odnaleźć obecność Boga panującego nad naszą codziennością. Teofania na górze Tabor prowadzi do odnajdywania Boga obecnego „tu i teraz”, aby móc twardo stąpać po ziemi, aby Jego obecność przemieniała naszą codzienność, byśmy mogli być świadkami zwycięstwa Bożego pokoju nad naszymi lękami i obawami.

ks. Maciej Warowny

TOP